Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ) είναι ένας διεθνής οργανισμός ο οποίος επιβλέπει το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα παρακολουθώντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και τα ισοζύγια πληρωμών και προσφέροντας οικονομική και τεχνική βοήθεια όταν του ζητηθεί. Το ΔΝΤ ιδρύθηκε το 1945 στην Ουάσιγκτον, κατόπιν συνομολόγησης 29 Χωρών που είχαν συμβάλει στο 80% του κεφαλαίου. Έδρα του Οργανισμού ορίσθηκε η Ουάσιγκτον ως πρωτεύουσα της χώρας με το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής.
Κύριος σκοπός του εν λόγω οργανισμού είναι η προώθηση της διεθνούς νομισματικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών με ισόρροπη ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου. Για τον σκοπό αυτό προωθούνται συγκεκριμένα μέτρα, ή όταν κρίνεται αναγκαία αποφασίζονται ιδιαίτερα μέτρα, μεταξύ των οποίων είναι:
1. Η ενιαία διαδικασία ομαλής προσαρμογής εκάστου κράτους μέλους στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.
2. Διεθνείς διαβουλεύσεις σε περιπτώσεις σημαντικών αλλαγών των ακολουθουμένων συναλλαγματικών πρακτικών.
3. Επιβολές ορισμένων περιοριστικών συναλλαγματικών μέτρων και τέλος
4. Άρση των παραπάνω περιοριστικών μέτρων κατόπιν διαπιστωμένης βελτίωσης οικονομικής θέσης του συγκεκριμένου κράτους-μέλους.
Μέλη του ΔΝΤ γίνονται δεκτά μόνο ελεύθερες και κυρίαρχες χώρες. Το 2008 τα μέλη του ΔΝΤ αριθμούσαν 182 χώρες. Στα συστήματα παρακολούθησης των οικονομιών, συνεισφέρουν στατιστικά δεδομένα χωρείς να είναι μέλη του ΔΝΤ, οι Παλαιστινιακές αγορές, το Χονγκ Κονγκ, όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την Ευρωζώνη και η Eurostat για όλη την ΕΕ. Δεν είναι μέλη επίσης οι εξής χώρες: Κούβα, Ανδόρα, Λιχτενστάιν, Μονακό, Ναούρου και Βόρεια Κορέα.
Το Δεκέμβριο του 2001 στο Μπουένος Άιρες, μεγάλες λαϊκές μάζες κατευθύνονται προς την
ιστορική πλατεία «Πλάσα δε Μάγιο.» Η Αργεντινή μία από τις πλουσιότερες οικονομίες στο παρελθόν, έχει χρεωκοπήσει. Η κυβέρνηση έχει παραιτηθεί και ο πρόεδρος της Αργεντινής, Φερνάντο Δε Λα Ρούα διαφεύγει από το Προεδρικό Μέγαρο με ελικόπτερο μέσα στη θύελλα του οργισμένου λαού που συγκρούονταν με την αστυνομία. Η έκρηξη του 2001, ήταν το τέλος ενός νέου φιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου διάρκειας 10 ετών και άφησε πίσω της νεκρούς οι οποίοι δολοφονήθηκαν από την αστυνομία και τους ιδιωτικούς φρουρούς των τραπεζών, 30.000 ανθρώπους που αυτοκτόνησαν, ή υπέστησαν καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια και περίπου 20.000.000 ανθρώπους βουτηγμένους στη φτώχεια και τη μιζέρια. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά από πολιτικούς της Αργεντινής:
"Το ΔΝΤ μας είχε ήδη δώσει ένα δάνειο προσπαθώντας να βοηθήσει την Αργεντινή να βγει από την οικονομική κρίση που είχε ήδη ξεκινήσει από τα μέσα του 2000"
Συνολικά το πρόγραμμα του ΔΝΤ ήταν 12 δις δολάρια και οι τριμηνιαίες δόσεις ήταν η κάθε μία 1,3 δις δολάρια. Ασήμαντα ποσά δηλαδή μπροστά σε αυτά που αναφέρονται για την Ελλάδα. Είχαμε πετύχει τους στόχους μας για το 3ο τρίμηνο. Το οποίο είχε τελειώσει το Σεπτέμβριο. Τότε έστειλαν μίαν αποστολή για να δουν αν είχαμε πετύχει ή όχι. Είχαμε πετύχει και θα έπρεπε να εγκρίνουν την επόμενη εκταμίευση. Μετά άρχισαν να παρατηρούν αν θα πετυχαίναμε τους στόχους μας για το 4ο τρίμηνο. Και φυσικά για το 4ο τρίμηνο θα είχαμε προβλήματα για να πετύχουμε τους στόχους. Όπως ούτε και στην Ελλάδα θα μπορέσετε να εκπληρώσετε ακριβώς τους στόχους, μας ακύρωσαν την εκταμίευση των χρημάτων για το Νοέμβριο. Και αφού μας αφαίρεσαν τη στήριξη, δεν έμενε άλλη λύση από το να εξαγγείλουμε στάση πληρωμών.
Εκείνο τον καιρό κυριαρχούσε η θεωρία της ηθικής του κινδύνου, δηλαδή όταν μια χώρα είναι χρεωμένη και υπάρχουν τράπεζες και κάτοχοι ομολόγων που έχουν δανείσει αυτή τη χώρα, είναι καλύτερα η χώρα να φτάσει στη χρεοκοπία γιατί έτσι αυτή η χώρα θα υποστεί τις συνέπειες αλλά και οι πιστωτές επίσης θα υποστούν τις συνέπειες, κι αυτό θα αποτελέσει ένα μάθημα για το μέλλον για να μην ξαναχρεωθεί αυτή η χώρα και οι πιστωτές για να μην ξαναδανείσουν μια χώρα που βρίσκεται κάτω από αυτές τις συνθήκες. Δηλαδή εφάρμοσαν σε μας μια θεωρία που σήμερα ευτυχώς κανείς δεν την υποστηρίζει και που μας έκανε να υποφέρουμε πολύ. Δεν την εφάρμοσαν στην Τουρκία που ήταν και αυτή σε κρίση την ίδια εποχή. Αλλά γιατί δεν την εφάρμοσαν στην Τουρκία; Την ίδια χρονιά, το 2001 η Τουρκία βρισκόταν σε μια τρομερή κρίση αλλά την Τουρκία δεν την έσπρωξαν στη στάση πληρωμής του χρέους. Και δεν την έσπρωξαν γιατί θα χρησιμοποιούσαν την Τουρκία ως στρατιωτική βάση στον πόλεμο ενάντια στο Ιράκ. Η Αργεντινή αφού δεν μπορούσε να γίνει βάση για κανέναν πόλεμο είπαν: "Εντάξει αυτή είναι η περίπτωση της χώρας που μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα για τις άσχημες συνέπειες της υπερχρέωσης.
Το ΔΝΤ βοήθησε πολλές χώρες, τώρα βοηθά μαζί με την Ευρώπη την Ελλάδα. "Η μόνη χώρα που δυστυχώς δεν βοήθησε ήταν η Αργεντινή".
Σήμερα, σχεδόν 10 χρόνια μετά, πολλοί από τους καταθέτες των οποίων τα χρήματα μπλοκαρίστηκαν στις τράπεζες δεν έχουν καταφέρει να πάρουν πίσω τα χρήματά τους. Παρά τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου που όρισε ότι οι τράπεζες οφείλουν να επιστρέψουν τα χρήματα των ανθρώπων στο αρχικό νόμισμα συν την παρακράτηση των τόκων όλων αυτών των χρόνων, οι τράπεζες κωλυσιεργούν με νομικούς χειρισμούς. Στους δανειολήπτες ωστόσο που είχαν πάρει δάνειο λίγο πριν την κρίση παίρνουν τους τόκους. Οι ίδιοι μιλούν για τοκογλυφία. Περίπου 2.000.000 ενυπόθηκοι χρεοφειλέτες κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους.
Πολλοί αυτοκτόνησαν μη μπορώντας να αντέξουν την οικονομική τους καταστροφή. Άλλοι επισκέπτονται συχνά τον ψυχίατρό τους. Σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας της, με τον μισό πληθυσμό να έχει βουλιάξει στην φτώχεια ,τη μιζέρια, με το κράτος να είναι απλών και όπου στον δρόμο δεν υπήρχαν χρήματα, η κοινωνία έδειξε ότι διαθέτει αντανακλαστικά και εσωτερικές δυνάμεις. Οι άνθρωποι αυτοοργανώθηκαν και άρχισαν να ανταλλάσουν αγαθά και υπηρεσίες. Έτσι εμφανίστηκε το "τρουεκέ", ένας προκαπιταλιστικός τρόπος εμπορίου, ο οποίος εξασφάλισε την διαβίωση 10.000.000 ανθρώπων. Ο κόσμος συγκεντρώνονταν σε ειδικά μέρη και αντάλλασε προϊόντα: Ένα μεταχειρισμένο ρούχο με ένα κιλό κρέας.
"Το ανταλλακτικό παζάρι όχι μόνο μας έδινε φαγητό, μας έδινε να πιούμε αλλά και καρδιολόγους και δασκάλους για τα παιδιά μας, για αγγλικά και χορό. Είχαμε συμβολαιογράφους που έγραφαν για σπίτια και οικόπεδα και πληρώνονταν με κουπόνια και σπίτια που πουλιόνταν και αγοράζονταν με κουπόνια που ήταν το νόμισμα της ανταλλαγής.
Είχαμε τουρισμό, είχαμε μανικιουρ, κομμωτήριο και πεντικιούρ, υπήρχε καζίνο, όλα αυτά με τα κουπόνια του ανταλλακτικού παζαριού" λέει η Γαβριέλα Γκραγίσεβιτσς ιδρυτικό μέλος του Τρουεκε."Ήταν σαν γιορτή, γίνονταν βραδιές, ο κόσμος τραγουδούσε, και κανείς δε στεναχωριόταν γιατί μπορούσε να φάει, να ντυθεί, ήταν ένα καταπληκτικό πράγμα! Να μην εξαρτάσαι από τις τράπεζες, από τα σούπερ μάρκετ, απ' τον υπουργό οικονομίας, από το ΔΝΤ. Η αλήθεια είναι ότι ζήσαμε μία περίοδο πολύ μεγάλης ελευθερίας. "
Η αρχή του τέλους ήταν όταν η αστυνομία "επισκέφθηκε" για πρώτη φορά το μεγαλύτερο χώρο τρουέκε για έλεγχο. Ταυτόχρονα μεγάλα ΜΜΕ άρχισαν να μεταδίδουν ότι στο Τρουέκε τα προϊόντα που κυκλοφορούσαν ήταν κλεμμένα ή ότι τα τρόφιμα ήταν από τα σκουπίδια. Ούτε όμως αυτό μπόρεσε να σταμτήσει το Τρουέκε. Αυτό ωστόσο που μπόρεσε να το σταματήσει, ήταν τα δεκάδες πλαστά κουπόνια τα οποίο διοχέτευσαν στο ανταλλακτικό εμπόριο άγνωστοι παραχαράκτες. Τα ιδρυτικά μέλη του Τρουέκε πιστεύουν ακόμα και σήμερα ότι αυτό ήταν κάτι οργανωμένο .Σε ρεπορτάζ της εποχής η αστυνομία συλλαμβάνει εγκληματίες που μετέφεραν ένα εκατομμύριο πλαστά κουπόνια. Σε ερώτηση δημοσιογράφου αν αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να είναι αυτοσχέδιο η απάντηση είναι ότι για τέτοια παραγωγή χρειάζονταν μηχανήματα μεγάλης κλίμακας.
Το Τρουέκε συνεχίζεται ακόμα και σήμερα στο Μπουένος Άιρες. Σε χώρους που κρατούν χαμηλό προφίλ και δεν διαφημίζονται για να μη δώσουν στόχο στις αρχές.
"Η Αργεντινή τώρα δεν εξαρτάται από τις διεθνείς πιστώσεις, απλά εξαρτάται από τη δική της οικονομία και δεν προστρέχει στις διεθνείς πιστώσεις. Το κράτος έχει πλεόνασμα. Η Αργεντινή δεν θα έβγαινε από την κρίση, αν δεν είχε αναβάλει την πληρωμή του χρέους. Η Ελλάδα θα μπορούσε να προχωρήσει σε στάση πληρωμής του χρέους; Είναι ένα πολύ περίπλοκο θέμα, λόγω των επιπτώσεων στην Ευρώπη. Ωστόσο, όταν το πρόβλημα φτάσει σε ένα επίπεδο και δεν είναι δυνατόν να το χειριστείς, είναι πολύ δύσκολο να βγεις από την κρίση ακολουθώντας τους κανόνες. Έτσι λοιπόν η περίπτωση της Αργεντινής αποδεικνύει ότι δεν υπήρχε άλλη λύση από το να μετατρέψει το χρέος σε επίπεδα που να μπορεί να το χειριστεί. Κι όταν το επανατοποθέτησε, η χώρα μπόρεσε να πληρώσει και συνεχίζει να πληρώνει. "
Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΞΑΘΛΙΩΣΗ-Ο ΚΛΕΦΤΗΣ ΤΟΥ ΜΥΑΛΟΥ Η Ο ΔΑΜΑΣΤΗΣ ΤΗΣ ΕΞΑΘΛΙΩΣΗΣ
Μέσα στο οικονομικό και κοινωνικό χάος που προκάλεσε η χρεοκοπία της Αργεντινής, ένα νέο ναρκωτικό εμφανίστηκε στη χώρα: "Το Πάκο" ή αλλιώς "Ο κλέφτης του μυαλού", "Ο εξολοθρευτής των φτωχών". Η εξάπλωσή του υπήρξε αστραπιαία.
"Το 2001, ήταν το απόγειο της κρίσης. Υπήρχε μεγάλη αβεβαιότητα στη χώρα και οι άνθρωποι δεν είχαν εργασία. Ήταν ένα πραγματικό χάος εκείνη την περίοδο. Τα άτομα που πουλούσαν ναρκωτικά μέσα στις γειτονιές επέλεξαν τότε να πουλήσουν το Πάκο, γιατί ήταν ένα ναρκωτικό φθηνότερο. Οι νέοι, ακόμα και παιδιά, άρχισαν να καταναλώνουν το πάκο."
Πολλά παράνομα εργαστήρια άρχισαν να παράγουν την κρυσταλλική κοκαΐνη και από τα υπολείμματα της κατεργασίας της έφτιαξαν το πάκο. Η τιμή του είναι πολύ χαμηλή και επομένως είναι προσιτό στους φτωχούς νέους, που εξαθλιώθηκαν ακόμη περισσότερο μετά την κρίση.
«Υπήρξε μια στρατηγική για να γίνει δημοφιλές το 2001 και κυρίως το 2002, όπου επίτηδες απέσυραν από την αγορά τα δύο ναρκωτικά που στην Αργεντινή ακόμα είναι παράνομα και μεγάλης χρήσης, τη μαριχουάνα και την κοκαΐνη- και γέμισαν οι δρόμοι με πάκο. Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι έπρεπε να εξολοθρευτεί μια ολόκληρη γενιά.
Έπρεπε να εξολοθρευτεί μια γενιά εφήβων και νέων που δεν θα είχε δουλειά, δεν θα είχε θέση στα σχολεία και στα πανεπιστήμια, δεν θα είχε δυνατότητες να ενταχθεί με κανέναν τρόπο με τον οποίο οι γενιές καταλαμβάνουν τον χώρο τους στη κοινωνία. Και επιπλέον, δεν έπρεπε να είναι παρούσες για να αντιμετωπίσουν και να αγωνιστούν για τα δικαιώματα τους, απέναντι σ'αυτές τις πολιτικές εξουσίες.
"Το Πάκο είναι πολύ εύκολο να βρεθεί. Έρχεται μόνο του σε σένα. Μερικές φορές κάποιος το ψάχνει κι άλλες έρχεται από μόνο του. Μερικές φορές είναι κάποιος όρθιος ή καθιστός όπως τώρα, κι έρχεται μόνο του. " Οι χρήστες φτιάχνουν αυτοσχέδια πιπάκια από κεραίες αυτοκινήτων η ραδιοφώνων, τοποθετούν μέσα το πάκο μαζί με σύρμα για το πλύσιμο των πιάτων, το καίνε με αναπτήρες που βγάζουν μεγάλη φλόγα και εισπνέουν τις αναθυμιάσεις που παράγονται.
Πολλοί χρήστες παθαίνουν εγκαύματα στα δάχτυλα ή στην στοματική κοιλότητα, με αποτέλεσμα πολλοί να χάνουν τα δάχτυλά τους από προχωρημένα εγκαύματα. "Με τη χρήση του εθίζεσαι να ακυρώνεις τα πάντα. Γίνεσαι απαθής και δε νοιώθεις τίποτα, ούτε καλό ούτε κακό, δε νοιώθεις εντελώς τίποτα. Νοιώθεις "σβησμένος" χωρίς καμία ανησυχία και χωρίς ενδιαφέρον για οτιδήποτε. Εγώ δεν ξέρω πως είναι να ζεις εδώ, σ' αυτή τη γειτονιά. Εγώ ξέρω πως είναι να πεθαίνεις εδώ. Αυτό το γνωρίζουμε καλά εμείς οι χρήστες του πάκο. Πεθαίνουμε κάθε μέρα, δε ζούμε κάθε μέρα. "
Η επίδραση του πάκο είναι άμεση. Προκαλεί ευφορία, αλλά κυρίως απάθεια και ο χρήστης δεν πεινά, αλλά ούτε μπορεί να κοιμηθεί για πολλές ώρες. Το πάκο επιδρά στους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου και ο χρήστης χάνει την επικοινωνία του με το εξωτερικό περιβάλλον. Επίσης, προκαλεί μεγάλες βλάβες στους πνεύμονες και την καρδιά. Μέσα σε 6 μήνες μπορεί να προκαλέσει τη νέκρωση του εγκεφάλου.
"Το πάκο κάνει το νευρώνα να εξαντλείται γρήγορα, λόγω υπερβολικής του λειτουργίας και προκαλεί πρόωρη γήρανση, ενώ παράλληλα προκαλεί το θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων. Αυτό δημιουργεί λόγω του συνεχόμενου τρόπου χρήσης μια νευρολογική φθορά στη νόηση, που εμείς πολύ απλά την αποκαλούμε "αποβλάκωση" του παιδιού. Το παιδί μένει χωρίς νευρικό σύστημα που να το καθιστά ικανό. Και πάνω απ' όλα, το μέρος που φθείρεται περισσότερο είναι το εμπρόσθιο τμήμα του εγκεφάλου, στο οποίο βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος των διανοητικών λειτουργιών και της νευροεπικοινωνίας."
Σε σύντομο χρονικό διάστημα, το Πάκο προκαλεί ισχυρό εθισμό, με αποτέλεσμα οι χρήστες να ζουν πραγματικά μόνο για το πάκο και να προβαίνουν σε κλοπές, ληστείες, και δολοφονίες για να εξασφαλίσουν τη δόση τους. Δεδομένου ότι η επίδρασή του διαρκεί μόνο 15 λεπτά περίπου, οι χρήστες κάνουν επαναλαμβανόμενες χρήσεις για να ικανοποιήσουν τα στερητικά τους σύνδρομα, που είναι πραγματικά βασανιστικά. "Όταν τελείωνε το ναρκωτικό ήταν η χειρότερη στιγμή! Γιατί έπρεπε πάλι να σκεφτώ από που θα έβρισκα τα λεφτά για να ξανακάνω χρήση. Πολλές φορές κάνεις πράγματα που ίσως να μη θέλεις να τα κάνεις. Για παράδειγμα, να κλέψεις από τη μάνα σου."
Είναι πολύ δύσκολο να καταπολεμήσεις τη διάδοση του πάκο γιατί τα "κιόσκια", όπως λέγονται, τα έχουν φτωχοί που πουλούν σε φτωχά παιδιά. Η αστυνομία μοιάζει ανίκανη να αντιμετωπίσει το φαινόμενο και κατηγορείται από πολλούς κατοίκους ότι είναι διεφθαρμένη και ότι συμμετέχει η ίδια στο θανατηφόρο αυτό εμπόριο. Έτσι οι ίδιες οι μάνες των παιδιών που αφανίζονται από το πάκο αναγκάστηκαν να πάρουν την τύχη στα χέρια τους. Δημιούργησαν οργανώσεις πολιτών. "Madres contra el Paco"(Μητέρες ενάντια στο πάκο) για να καταπολεμήσουν τη μάστιγα στις φτωχογειτονιές τους. Περιπολούν τα βράδια για να αποτρέψουν το εμπόριο του πάκο, με κίνδυνο της ζωής τους από τους ναρκοέμπορους, μαζεύουν τους χρήστες, τους περιποιούνται και τους προωθούν στα λιγοστά κέντρα αποτοξίνωσης που υπάρχουν. "Μαχόμαστε πολύ δυνατά κατά της χρήσης του πάκο, γιατί ξέρουμε ότι είναι θανατηφόρο! Καταλάβαμε ότι αυτό είναι ένα άλλο είδος ναρκωτικού, που εξαθλιώνει τα παιδιά μας. Γι' αυτό αρχίσαμε να κάνουμε επιθέσεις σ' αυτούς που το πουλούσαν. Συγκεντρωθήκαμε με τους γείτονες και τις μάνες, μέχρι και με τα ίδια τα παιδιά, ενωθήκαμε κι άρχισε ο κόσμος να τους καταγγείλει. "Η Ciudad Oculta, η Μυστική Πόλη, είναι μια από τις πιο επικίνδυνες φτωχογειτονιές του Μπουένος Άιρες. Κυριαρχεί ο σκοτεινός κόσμος του πάκο, αφανίζοντας καθημερινά χιλιάδες νέους και μικρά παιδιά οδηγώντας τα ακόμη περισσότερο στο κοινωνικό περιθώριο και την καταστροφή.
ΕΛΛΑΔΑ- Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
Στα μέσα του 2010, και μετά τις αποκαλύψεις ότι το δημοσιονομικό έλλειμα της Ελλάδας ήταν για το 2009 σε επίπεδα πολύ πάνω από αυτά που θα καθιστούσαν το δημόσιο χρέος βιώσιμο, η ελληνική κυβέρνηση αδυνατούσε να δανειστεί με λογικά επιτόκια από τις αγορές για τη χρηματοδότηση του τρέχοντος δημοσιονομικού ελλείματος και την αναχρηματοδότηση του χρέους. Αποτέλεσμα ήταν ο κίνδυνος χρεωκοπίας και στάσης πληρωμών του Ελληνικού Δημοσίου. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να ανακτήσει την αξιοπιστία της χώρας στις διεθνείς αγορές και να πετύχει μείωση των επιτοκίων οδήγησε σε λήψη μέτρων μείωσης των δαπανών, τα οποία δεν κατάφεραν να ανατρέψουν το αρνητικό κλίμα. Κατόπιν αυτών η Ελλάδα κατέφυγε στη βοήθεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που συγκρότησαν από κοινού μηχανισμό βοηθείας για την Ελλάδα. Η ανακοίνωση της προσφυγής στον μηχανισμό στήριξης έγινε στις 23 Απριλίου του 2010. Η χρηματοδότηση από τον μηχανισμό στήριξης έγινε υπό τους όρους ότι η Ελλάδα θα λάβει μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής και υπό τους όρους ότι θα λάβει μέτρα οικονομικής εξυγίανσης. Με τη χρηματοδότηση από το μηχανισμό αποφεύχθηκε ο άμεσος κίνδυνος χρεωκοπίας της Ελλάδας, που θα είχε πιθανές ανεξέλεγκτες συνέπειες για όλη τη ζώνη του ευρώ. Η Ελληνική Οικονομία συνέχισε να βρίσκεται σε κατάσταση δημοσιονομικής ανισορροπίας και το επόμενο διάστημα με αποτέλεσμα ένα χρόνο μετά, η κυβέρνηση να καταφύγει στην ψήφιση του προγράμματος, που περιλάμβανε νέα μέτρα λιτότητας και περικοπές. Επίσης, τέθηκε θέμα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας και αναδιάρθρωσης ή "κουρέματος" του χρέους με σκοπό τη μακροπρόθεσμη μείωση του χρέους σε βιώσιμα επίπεδα.
Η οικονομική κατάσταση που βρέθηκαν αυτές οι δύο χώρες παρουσιάζει κάποιες αξιοσημείωτες ομοιότητες όπως και διαφορές. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις δεν ολοκληρώθηκαν, ενώ η ανταγωνιστικότητα χειροτέρευε(διαφθορά, κρατικοδίαιτος καπιταλισμός ολιγοπωλίων). Παράλληλα, η δημοσιονομική πολιτική συνέχισε ανεπαρκής και το δημόσιο χρέος αυξάνονταν σταθερά.
Ένα μεγάλο μέρος του δημόσιου χρέους της Αργεντινής ήταν σε ξένο νόμισμα (90% περίπου στα τέλη της δεκαετίας του '90 ήταν σε δολάριο) και η εξυπηρέτησή του γινόταν όλο ένα και πιο δύσκολη ενώ η Ελλάδα έχει χρέος σε ευρώ, που από το 2002 θεωρείται "ημεδαπό" ως ενιαίο στην Ε.Ε και μη προσδεδεμένο σε άλλες ισοτιμίες. Δεν υπήρχε στην Αργεντινή ένας "μηχανισμός στήριξης" πέραν του ΔΝΤ και φυσικά δεν υπήρχε, η έννοια της αλληλεγγύης εντός Νομισματικής Ένωσης, όπως συμβαίνει με εμάς και την Ε.Ε. Στην Αργεντινή, κατ' εξοχήν εισαγωγική χώρα με εκτεταμένη δολαριοποίηση της οικονομίας, οι όροι εμπορίου και αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, συνεχώς χειροτέρευαν, παρά την σταθερή αλλά άνευ ειδικού βάρους για τον λαό, πρόσδεση με το δολάριο Η.Π.Α (ενώ εμείς έχουμε νόμισμα ενιαίας αγοράς, μη εξαρτημένο από το δολάριο και άλλα νομίσματα, ουσιαστικά δεν έχουμε θέμα επάρκειας συναλλαγματικών αποθεμάτων). Ο αποπληθωρισμός στην Αργεντινή, ήταν το φυσικό αποτέλεσμα της έλλειψης αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, κάτι που έβαλε πολύ γρήγορα τη χώρα σε σπιράλ ύφεσης( στην Ελλάδα αυτό για να συμβεί πρέπει να περιοριστεί η κατανάλωση σε επίπεδα -50% δεδομένου του διαφορετικού βιοτικού επιπέδου που κυριαρχεί εδώ, σε σχέση με τα χαμηλού εισοδήματος και πολυπληθή φτωχά στρώματα που υπήρχαν στην Αργεντινή τη δεκαετία του '90).
Το τραπεζικό σύστημα στην Αργεντινή παρότι εκσυγχρονίστηκε στην δεκαετία του '90, παρέμεινε σε πολύ χαμηλά επίπεδα κερδοφορίας, με την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών να μειώνεται διαρκώς, και το πιστωτικό σύστημα τροφοδοτούσε τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, με ενέχυρο εισοδήματα στο συνεχώς υποτιμούμενο peso( τα δάνεια έτρεχαν σε δολάρια). Πάνω από το 20% του ενεργητικού των τραπεζών, αφορούσε αγορά εγχώριου χρέους, δηλαδή κρατικά ομόλογα, και μάλιστα σχεδόν το 40% των ιδρυμάτων ήταν υπό κρατικό έλεγχο, με υποθέσεις διαφθοράς έντονες (τίποτα από αυτές τις περιπτώσεις δεν ισχύει σήμερα για την Ελλάδα, σε τέτοιο παρόμοιο επίπεδο).
Από το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στα τέλη του 2009, οι συγκρίσεις ανάμεσα στη δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα και στην οικονομική κρίση της Αργεντινής πριν 10 ακριβώς χρόνια, έχουν πολλαπλασιαστεί, με έμφαση περισσότερο στις εκπληκτικές ομοιότητες, παρά στις διαφορές.
Από τις αρχές του 2010, μεγάλη μερίδα ανεξαρτήτων παρατηρητών τόνιζαν ότι η Ελλάδα βρισκόταν αντιμέτωπη με πρόβλημα οικονομικής φερεγγυότητας παρά με πρόβλημα οικονομικής ρευστότητας όπως και στην περίπτωση της Αργεντινής πριν μια δεκαετία.
Το 1991, η Αργεντινή επένδυσε στο αποτέλεσμα ενός ριζοσπαστικού πειράματος. Στην προσχώρηση σε μερική νομισματική ένωση με τις ΗΠΑ, ένα στάδιο πριν την πλήρη αντικατάσταση του εθνικού νομίσματος και της αργεντίνικης νομισματικής πολιτικής, από το δολάριο των ΗΠΑ και την πολιτική της Αμερικάνικης Ομοσπονδιακής Τράπεζας.
Αρχικά, η νέα ρύθμιση λειτούργησε θετικά. Ο ρυθμός ανάπτυξης κινήθηκε ανοδικά κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών, με αποτέλεσμα την άμεση εισροή ξένων κεφαλαίων μέσω επενδύσεων κυρίως στον τραπεζικό τομέα.
Δέκα χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 2001, η ελληνική οικονομία βίωσε μια παρόμοια εμπειρία, προσχωρώντας στην Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση, εγκατέλειψε τη νομισματική κυριαρχία και το νόμισμα της δραχμής, με σκοπό, μεταξύ άλλων, να ξεπεράσει χρόνια δημοσιονομικά προβλήματα και την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Για μια περίοδο εννέα περίπου χρόνων, κατά τα φαινόμενα είχε επέλθει δημοσιονομική ισορροπία, ο πληθωρισμός είχε τεθεί υπό έλεγχο και η ανάπτυξη παρουσίαζε σημαντική άνοδο τροφοδοτούμενη από συνεχείς εισροές φθηνών κεφαλαίων λόγω της ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής ενοποίησης.
Για την Αργεντινή οι πρώτες αρνητικές τάσεις εμφανίσθηκαν και εξελίχθηκαν καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του '90. Μια σειρά από εξωτερικά πολιτοοικονομικά σοκ, όπως η μεξικάνικη κρίση το 1994, η υψηλή ανατίμηση του δολαρίου το 1995, η κρίση στην Ανατολική Ασία το 1997, η ρωσική χρεοκοπία το 1998 και η νομισματική κρίση στη Βραζιλία το 1999, ώθησαν το εθνικό νόμισμα σε καθεστώς σφοδρής υπερτίμησης, σε συνάρτηση με το καθεστώς ισοτιμίας με το δολάριο, με αποτέλεσμα την εμφάνιση και σταθερή επιδείνωση των εξωτερικών ελλειμάτων και την κλιμακούμενη επιβράδυνση της ανάπτυξης. Παράλληλα, οι δημοσιονομικές ανισορροπίες, εντεινόμενες από κρούσματα διαφθοράς, αλλά και οι υπέρμετρες δημόσιες δαπάνες, επιδείνωσαν σε τέτοιο βαθμό την κατάσταση, ώστε λίγο πριν το 2000 οι επενδυτές άρχισαν να ανησυχούν για το οικονομικό μέλλον της χώρας, σε άμεση συνάρτηση με τη φερεγγυότητά της, γεγονός που είχε ως συνέπεια την πτώση της αξίας των κρατικών ομολόγων.
Όπως και στην Αργεντινή, τα ελληνικά προβλήματα άρχισαν να αναδύονται υπό την πίεση εξωτερικών παραγόντων. Μετά τη διεθνή οικονομική κρίση του 2008, η αντίληψη του οικονομικού ρίσκου στις διεθνείς χρηματαγορές άλλαξε δραματικά, η εισροή κεφαλαίων προς την Ελλάδα μειώθηκε σημαντικά και μαζί της ο ρυθμός ανάπτυξης. Σε συνδυασμό με τις κατηγορίες για παραποιημένα στατιστικά στοιχεία και το τεράστιο δημόσιο και εξωτερικό χρέος της χώρας που είχε συσσωρευτεί, τα νέα δεδομένα απομάκρυναν σε σύντομο χρονικό διάστημα τους διεθνείς επενδυτές, με αποτέλεσμα το σπρεντ των ομολόγων που εκδίδονται από την ελληνική κυβέρνηση να αυξηθεί δραματικά σε διάστημα σχεδόν ενός έτους.
Αντιμετωπίζοντας την κρίση: Η δημοσιονομική λιτότητα
Παρά τους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, το δημόσιο χρέος της Αργεντινής σχεδόν διπλασιάστηκε κυρίως λόγω της αύξησης των αναγκών χρηματοδότησης για δαπάνες εκτός προϋπολογισμού. Ξεκινώντας από το 1999, ως επί το πλείστο, υπό από την πίεση του ΔΝΤ και τις προϋποθέσεις που συνδέονταν με τα τρία συνεχόμενα προγράμματα οικονομικής στήριξης, η κυβέρνηση ενέκρινε μια ακολουθία νόμων, με στόχο τον έλεγχο του δημοσίου ελλείματος και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην αγορά.
Η ελληνική εμπειρία για έλεγχο των τρεχουσών δαπανών δεν είναι πολύ διαφορετική. Από την περίοδο της έναρξης των έντονων δημοσιονομικών προβλημάτων, η ελληνική κυβέρνηση πρότεινε και επικύρωσε τρία διαφορετικά σχέδια εξυγίανσης της οικονομίας. Στις αρχές Μαΐου του 2010, μετά την έγκριση του επίσημου πακέτου οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα από το ΔΝΤ, το σχέδιο δημοσιονομικής εξυγίανσης παρέτεινε το στόχο της μείωσης του ελλείματος κάτω από το 3% έως το 2014. Ωστόσο, κατά την περίοδο της τρίτης επανεξέτασης τον Ιούνιου του 2011, οι ενδιάμεσοι στόχοι του σχεδίου αξιολογήθηκαν ότι παρέμειναν εκτός πορείας και το ΔΝΤ έθεσε το σχεδιασμό ενός πρόσθετου προγράμματος εκτάκτου ανάγκης ως προυπόθεση για την έγκριση χορήγησης της νέας δόσης. Ως αποτέλεσμα, η ελληνική κυβέρνηση αναγκάσθηκε να παρουσιάσει ένα νέο σχέδιο λιτότητας για την περίοδο 2012-2015 με σκοπό την εξασφάλιση 28.6 εκατομμυρίων ευρώ εντός της χρονικής περιόδου 2012-2015.
Μια αξιοσημείωτη διαφορά μεταξύ της Αργεντινής και της Ελλάδας εντοπίζεται στο γεγονός ότι η πρώτη δεν είχε τη δυνατότητα να καταφύγει σε ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων οργανισμών με σκοπό τη μείωση του χρέους, δεδομένου ότι σχεδόν το σύνολο των κρατικών περιουσιακών στοιχείων είχε ήδη πωληθεί κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990. Το κύμα των αναλήψεωνΣτην Αργεντινή το 2001 η κατάσταση είχε επιδεινωθεί σε ανεπανόρθωτο βαθμό και η προοπτική της χρεοκοπίας έμοιαζε αναπόφευκτη, σε σημείο που δεκάδες χιλιάδες πολίτες έσπευσαν στις τράπεζες προκειμένου να προβούν σε αναλήψεις των καταθέσεων τους.
Ανάλογα φαινόμενα μαζικών αναλήψεων από προσωπικές καταθέσεις καταγράφηκαν και στην Ελλάδα υπό το φόβο επανάληψης του αργεντίνικου περιοριστικού μέτρου και το φόβο πιθανής επιστροφής στη δραχμή. Μέσα σε μόλις 2 χρόνια από τον Οκτώβριο του 2009 το απόθεμα των καταθέσεων στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι μειώθηκε κατά περίπου 50 δισ. ευρώ, ενώ για παράδειγμα τον Σεπτέμβριο του 2011 υπολογίζονται ότι έγιναν αναλήψεις περίπου 5.5 δισ. ευρώ και τον Οκτώβριο αποσύρθηκαν καταθέσεις ύψους 6.8 δισ. ευρώ.
Στέλλα Τσακαλίδου
Ελευθερία Σιδηροπούλου
Αγγέλα Σκάλα
Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου
Κύριος σκοπός του εν λόγω οργανισμού είναι η προώθηση της διεθνούς νομισματικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών με ισόρροπη ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου. Για τον σκοπό αυτό προωθούνται συγκεκριμένα μέτρα, ή όταν κρίνεται αναγκαία αποφασίζονται ιδιαίτερα μέτρα, μεταξύ των οποίων είναι:
1. Η ενιαία διαδικασία ομαλής προσαρμογής εκάστου κράτους μέλους στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.
2. Διεθνείς διαβουλεύσεις σε περιπτώσεις σημαντικών αλλαγών των ακολουθουμένων συναλλαγματικών πρακτικών.
3. Επιβολές ορισμένων περιοριστικών συναλλαγματικών μέτρων και τέλος
4. Άρση των παραπάνω περιοριστικών μέτρων κατόπιν διαπιστωμένης βελτίωσης οικονομικής θέσης του συγκεκριμένου κράτους-μέλους.
Μέλη του ΔΝΤ γίνονται δεκτά μόνο ελεύθερες και κυρίαρχες χώρες. Το 2008 τα μέλη του ΔΝΤ αριθμούσαν 182 χώρες. Στα συστήματα παρακολούθησης των οικονομιών, συνεισφέρουν στατιστικά δεδομένα χωρείς να είναι μέλη του ΔΝΤ, οι Παλαιστινιακές αγορές, το Χονγκ Κονγκ, όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την Ευρωζώνη και η Eurostat για όλη την ΕΕ. Δεν είναι μέλη επίσης οι εξής χώρες: Κούβα, Ανδόρα, Λιχτενστάιν, Μονακό, Ναούρου και Βόρεια Κορέα.
Το Δεκέμβριο του 2001 στο Μπουένος Άιρες, μεγάλες λαϊκές μάζες κατευθύνονται προς την
ιστορική πλατεία «Πλάσα δε Μάγιο.» Η Αργεντινή μία από τις πλουσιότερες οικονομίες στο παρελθόν, έχει χρεωκοπήσει. Η κυβέρνηση έχει παραιτηθεί και ο πρόεδρος της Αργεντινής, Φερνάντο Δε Λα Ρούα διαφεύγει από το Προεδρικό Μέγαρο με ελικόπτερο μέσα στη θύελλα του οργισμένου λαού που συγκρούονταν με την αστυνομία. Η έκρηξη του 2001, ήταν το τέλος ενός νέου φιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου διάρκειας 10 ετών και άφησε πίσω της νεκρούς οι οποίοι δολοφονήθηκαν από την αστυνομία και τους ιδιωτικούς φρουρούς των τραπεζών, 30.000 ανθρώπους που αυτοκτόνησαν, ή υπέστησαν καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια και περίπου 20.000.000 ανθρώπους βουτηγμένους στη φτώχεια και τη μιζέρια. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά από πολιτικούς της Αργεντινής:
"Το ΔΝΤ μας είχε ήδη δώσει ένα δάνειο προσπαθώντας να βοηθήσει την Αργεντινή να βγει από την οικονομική κρίση που είχε ήδη ξεκινήσει από τα μέσα του 2000"
Συνολικά το πρόγραμμα του ΔΝΤ ήταν 12 δις δολάρια και οι τριμηνιαίες δόσεις ήταν η κάθε μία 1,3 δις δολάρια. Ασήμαντα ποσά δηλαδή μπροστά σε αυτά που αναφέρονται για την Ελλάδα. Είχαμε πετύχει τους στόχους μας για το 3ο τρίμηνο. Το οποίο είχε τελειώσει το Σεπτέμβριο. Τότε έστειλαν μίαν αποστολή για να δουν αν είχαμε πετύχει ή όχι. Είχαμε πετύχει και θα έπρεπε να εγκρίνουν την επόμενη εκταμίευση. Μετά άρχισαν να παρατηρούν αν θα πετυχαίναμε τους στόχους μας για το 4ο τρίμηνο. Και φυσικά για το 4ο τρίμηνο θα είχαμε προβλήματα για να πετύχουμε τους στόχους. Όπως ούτε και στην Ελλάδα θα μπορέσετε να εκπληρώσετε ακριβώς τους στόχους, μας ακύρωσαν την εκταμίευση των χρημάτων για το Νοέμβριο. Και αφού μας αφαίρεσαν τη στήριξη, δεν έμενε άλλη λύση από το να εξαγγείλουμε στάση πληρωμών.
Εκείνο τον καιρό κυριαρχούσε η θεωρία της ηθικής του κινδύνου, δηλαδή όταν μια χώρα είναι χρεωμένη και υπάρχουν τράπεζες και κάτοχοι ομολόγων που έχουν δανείσει αυτή τη χώρα, είναι καλύτερα η χώρα να φτάσει στη χρεοκοπία γιατί έτσι αυτή η χώρα θα υποστεί τις συνέπειες αλλά και οι πιστωτές επίσης θα υποστούν τις συνέπειες, κι αυτό θα αποτελέσει ένα μάθημα για το μέλλον για να μην ξαναχρεωθεί αυτή η χώρα και οι πιστωτές για να μην ξαναδανείσουν μια χώρα που βρίσκεται κάτω από αυτές τις συνθήκες. Δηλαδή εφάρμοσαν σε μας μια θεωρία που σήμερα ευτυχώς κανείς δεν την υποστηρίζει και που μας έκανε να υποφέρουμε πολύ. Δεν την εφάρμοσαν στην Τουρκία που ήταν και αυτή σε κρίση την ίδια εποχή. Αλλά γιατί δεν την εφάρμοσαν στην Τουρκία; Την ίδια χρονιά, το 2001 η Τουρκία βρισκόταν σε μια τρομερή κρίση αλλά την Τουρκία δεν την έσπρωξαν στη στάση πληρωμής του χρέους. Και δεν την έσπρωξαν γιατί θα χρησιμοποιούσαν την Τουρκία ως στρατιωτική βάση στον πόλεμο ενάντια στο Ιράκ. Η Αργεντινή αφού δεν μπορούσε να γίνει βάση για κανέναν πόλεμο είπαν: "Εντάξει αυτή είναι η περίπτωση της χώρας που μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα για τις άσχημες συνέπειες της υπερχρέωσης.
Το ΔΝΤ βοήθησε πολλές χώρες, τώρα βοηθά μαζί με την Ευρώπη την Ελλάδα. "Η μόνη χώρα που δυστυχώς δεν βοήθησε ήταν η Αργεντινή".
Σήμερα, σχεδόν 10 χρόνια μετά, πολλοί από τους καταθέτες των οποίων τα χρήματα μπλοκαρίστηκαν στις τράπεζες δεν έχουν καταφέρει να πάρουν πίσω τα χρήματά τους. Παρά τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου που όρισε ότι οι τράπεζες οφείλουν να επιστρέψουν τα χρήματα των ανθρώπων στο αρχικό νόμισμα συν την παρακράτηση των τόκων όλων αυτών των χρόνων, οι τράπεζες κωλυσιεργούν με νομικούς χειρισμούς. Στους δανειολήπτες ωστόσο που είχαν πάρει δάνειο λίγο πριν την κρίση παίρνουν τους τόκους. Οι ίδιοι μιλούν για τοκογλυφία. Περίπου 2.000.000 ενυπόθηκοι χρεοφειλέτες κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους.
Πολλοί αυτοκτόνησαν μη μπορώντας να αντέξουν την οικονομική τους καταστροφή. Άλλοι επισκέπτονται συχνά τον ψυχίατρό τους. Σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας της, με τον μισό πληθυσμό να έχει βουλιάξει στην φτώχεια ,τη μιζέρια, με το κράτος να είναι απλών και όπου στον δρόμο δεν υπήρχαν χρήματα, η κοινωνία έδειξε ότι διαθέτει αντανακλαστικά και εσωτερικές δυνάμεις. Οι άνθρωποι αυτοοργανώθηκαν και άρχισαν να ανταλλάσουν αγαθά και υπηρεσίες. Έτσι εμφανίστηκε το "τρουεκέ", ένας προκαπιταλιστικός τρόπος εμπορίου, ο οποίος εξασφάλισε την διαβίωση 10.000.000 ανθρώπων. Ο κόσμος συγκεντρώνονταν σε ειδικά μέρη και αντάλλασε προϊόντα: Ένα μεταχειρισμένο ρούχο με ένα κιλό κρέας.
"Το ανταλλακτικό παζάρι όχι μόνο μας έδινε φαγητό, μας έδινε να πιούμε αλλά και καρδιολόγους και δασκάλους για τα παιδιά μας, για αγγλικά και χορό. Είχαμε συμβολαιογράφους που έγραφαν για σπίτια και οικόπεδα και πληρώνονταν με κουπόνια και σπίτια που πουλιόνταν και αγοράζονταν με κουπόνια που ήταν το νόμισμα της ανταλλαγής.
Είχαμε τουρισμό, είχαμε μανικιουρ, κομμωτήριο και πεντικιούρ, υπήρχε καζίνο, όλα αυτά με τα κουπόνια του ανταλλακτικού παζαριού" λέει η Γαβριέλα Γκραγίσεβιτσς ιδρυτικό μέλος του Τρουεκε."Ήταν σαν γιορτή, γίνονταν βραδιές, ο κόσμος τραγουδούσε, και κανείς δε στεναχωριόταν γιατί μπορούσε να φάει, να ντυθεί, ήταν ένα καταπληκτικό πράγμα! Να μην εξαρτάσαι από τις τράπεζες, από τα σούπερ μάρκετ, απ' τον υπουργό οικονομίας, από το ΔΝΤ. Η αλήθεια είναι ότι ζήσαμε μία περίοδο πολύ μεγάλης ελευθερίας. "
Η αρχή του τέλους ήταν όταν η αστυνομία "επισκέφθηκε" για πρώτη φορά το μεγαλύτερο χώρο τρουέκε για έλεγχο. Ταυτόχρονα μεγάλα ΜΜΕ άρχισαν να μεταδίδουν ότι στο Τρουέκε τα προϊόντα που κυκλοφορούσαν ήταν κλεμμένα ή ότι τα τρόφιμα ήταν από τα σκουπίδια. Ούτε όμως αυτό μπόρεσε να σταμτήσει το Τρουέκε. Αυτό ωστόσο που μπόρεσε να το σταματήσει, ήταν τα δεκάδες πλαστά κουπόνια τα οποίο διοχέτευσαν στο ανταλλακτικό εμπόριο άγνωστοι παραχαράκτες. Τα ιδρυτικά μέλη του Τρουέκε πιστεύουν ακόμα και σήμερα ότι αυτό ήταν κάτι οργανωμένο .Σε ρεπορτάζ της εποχής η αστυνομία συλλαμβάνει εγκληματίες που μετέφεραν ένα εκατομμύριο πλαστά κουπόνια. Σε ερώτηση δημοσιογράφου αν αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να είναι αυτοσχέδιο η απάντηση είναι ότι για τέτοια παραγωγή χρειάζονταν μηχανήματα μεγάλης κλίμακας.
Το Τρουέκε συνεχίζεται ακόμα και σήμερα στο Μπουένος Άιρες. Σε χώρους που κρατούν χαμηλό προφίλ και δεν διαφημίζονται για να μη δώσουν στόχο στις αρχές.
"Η Αργεντινή τώρα δεν εξαρτάται από τις διεθνείς πιστώσεις, απλά εξαρτάται από τη δική της οικονομία και δεν προστρέχει στις διεθνείς πιστώσεις. Το κράτος έχει πλεόνασμα. Η Αργεντινή δεν θα έβγαινε από την κρίση, αν δεν είχε αναβάλει την πληρωμή του χρέους. Η Ελλάδα θα μπορούσε να προχωρήσει σε στάση πληρωμής του χρέους; Είναι ένα πολύ περίπλοκο θέμα, λόγω των επιπτώσεων στην Ευρώπη. Ωστόσο, όταν το πρόβλημα φτάσει σε ένα επίπεδο και δεν είναι δυνατόν να το χειριστείς, είναι πολύ δύσκολο να βγεις από την κρίση ακολουθώντας τους κανόνες. Έτσι λοιπόν η περίπτωση της Αργεντινής αποδεικνύει ότι δεν υπήρχε άλλη λύση από το να μετατρέψει το χρέος σε επίπεδα που να μπορεί να το χειριστεί. Κι όταν το επανατοποθέτησε, η χώρα μπόρεσε να πληρώσει και συνεχίζει να πληρώνει. "
Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΞΑΘΛΙΩΣΗ-Ο ΚΛΕΦΤΗΣ ΤΟΥ ΜΥΑΛΟΥ Η Ο ΔΑΜΑΣΤΗΣ ΤΗΣ ΕΞΑΘΛΙΩΣΗΣ
Μέσα στο οικονομικό και κοινωνικό χάος που προκάλεσε η χρεοκοπία της Αργεντινής, ένα νέο ναρκωτικό εμφανίστηκε στη χώρα: "Το Πάκο" ή αλλιώς "Ο κλέφτης του μυαλού", "Ο εξολοθρευτής των φτωχών". Η εξάπλωσή του υπήρξε αστραπιαία.
"Το 2001, ήταν το απόγειο της κρίσης. Υπήρχε μεγάλη αβεβαιότητα στη χώρα και οι άνθρωποι δεν είχαν εργασία. Ήταν ένα πραγματικό χάος εκείνη την περίοδο. Τα άτομα που πουλούσαν ναρκωτικά μέσα στις γειτονιές επέλεξαν τότε να πουλήσουν το Πάκο, γιατί ήταν ένα ναρκωτικό φθηνότερο. Οι νέοι, ακόμα και παιδιά, άρχισαν να καταναλώνουν το πάκο."
Πολλά παράνομα εργαστήρια άρχισαν να παράγουν την κρυσταλλική κοκαΐνη και από τα υπολείμματα της κατεργασίας της έφτιαξαν το πάκο. Η τιμή του είναι πολύ χαμηλή και επομένως είναι προσιτό στους φτωχούς νέους, που εξαθλιώθηκαν ακόμη περισσότερο μετά την κρίση.
«Υπήρξε μια στρατηγική για να γίνει δημοφιλές το 2001 και κυρίως το 2002, όπου επίτηδες απέσυραν από την αγορά τα δύο ναρκωτικά που στην Αργεντινή ακόμα είναι παράνομα και μεγάλης χρήσης, τη μαριχουάνα και την κοκαΐνη- και γέμισαν οι δρόμοι με πάκο. Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι έπρεπε να εξολοθρευτεί μια ολόκληρη γενιά.
Έπρεπε να εξολοθρευτεί μια γενιά εφήβων και νέων που δεν θα είχε δουλειά, δεν θα είχε θέση στα σχολεία και στα πανεπιστήμια, δεν θα είχε δυνατότητες να ενταχθεί με κανέναν τρόπο με τον οποίο οι γενιές καταλαμβάνουν τον χώρο τους στη κοινωνία. Και επιπλέον, δεν έπρεπε να είναι παρούσες για να αντιμετωπίσουν και να αγωνιστούν για τα δικαιώματα τους, απέναντι σ'αυτές τις πολιτικές εξουσίες.
"Το Πάκο είναι πολύ εύκολο να βρεθεί. Έρχεται μόνο του σε σένα. Μερικές φορές κάποιος το ψάχνει κι άλλες έρχεται από μόνο του. Μερικές φορές είναι κάποιος όρθιος ή καθιστός όπως τώρα, κι έρχεται μόνο του. " Οι χρήστες φτιάχνουν αυτοσχέδια πιπάκια από κεραίες αυτοκινήτων η ραδιοφώνων, τοποθετούν μέσα το πάκο μαζί με σύρμα για το πλύσιμο των πιάτων, το καίνε με αναπτήρες που βγάζουν μεγάλη φλόγα και εισπνέουν τις αναθυμιάσεις που παράγονται.
Πολλοί χρήστες παθαίνουν εγκαύματα στα δάχτυλα ή στην στοματική κοιλότητα, με αποτέλεσμα πολλοί να χάνουν τα δάχτυλά τους από προχωρημένα εγκαύματα. "Με τη χρήση του εθίζεσαι να ακυρώνεις τα πάντα. Γίνεσαι απαθής και δε νοιώθεις τίποτα, ούτε καλό ούτε κακό, δε νοιώθεις εντελώς τίποτα. Νοιώθεις "σβησμένος" χωρίς καμία ανησυχία και χωρίς ενδιαφέρον για οτιδήποτε. Εγώ δεν ξέρω πως είναι να ζεις εδώ, σ' αυτή τη γειτονιά. Εγώ ξέρω πως είναι να πεθαίνεις εδώ. Αυτό το γνωρίζουμε καλά εμείς οι χρήστες του πάκο. Πεθαίνουμε κάθε μέρα, δε ζούμε κάθε μέρα. "
Η επίδραση του πάκο είναι άμεση. Προκαλεί ευφορία, αλλά κυρίως απάθεια και ο χρήστης δεν πεινά, αλλά ούτε μπορεί να κοιμηθεί για πολλές ώρες. Το πάκο επιδρά στους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου και ο χρήστης χάνει την επικοινωνία του με το εξωτερικό περιβάλλον. Επίσης, προκαλεί μεγάλες βλάβες στους πνεύμονες και την καρδιά. Μέσα σε 6 μήνες μπορεί να προκαλέσει τη νέκρωση του εγκεφάλου.
"Το πάκο κάνει το νευρώνα να εξαντλείται γρήγορα, λόγω υπερβολικής του λειτουργίας και προκαλεί πρόωρη γήρανση, ενώ παράλληλα προκαλεί το θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων. Αυτό δημιουργεί λόγω του συνεχόμενου τρόπου χρήσης μια νευρολογική φθορά στη νόηση, που εμείς πολύ απλά την αποκαλούμε "αποβλάκωση" του παιδιού. Το παιδί μένει χωρίς νευρικό σύστημα που να το καθιστά ικανό. Και πάνω απ' όλα, το μέρος που φθείρεται περισσότερο είναι το εμπρόσθιο τμήμα του εγκεφάλου, στο οποίο βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος των διανοητικών λειτουργιών και της νευροεπικοινωνίας."
Σε σύντομο χρονικό διάστημα, το Πάκο προκαλεί ισχυρό εθισμό, με αποτέλεσμα οι χρήστες να ζουν πραγματικά μόνο για το πάκο και να προβαίνουν σε κλοπές, ληστείες, και δολοφονίες για να εξασφαλίσουν τη δόση τους. Δεδομένου ότι η επίδρασή του διαρκεί μόνο 15 λεπτά περίπου, οι χρήστες κάνουν επαναλαμβανόμενες χρήσεις για να ικανοποιήσουν τα στερητικά τους σύνδρομα, που είναι πραγματικά βασανιστικά. "Όταν τελείωνε το ναρκωτικό ήταν η χειρότερη στιγμή! Γιατί έπρεπε πάλι να σκεφτώ από που θα έβρισκα τα λεφτά για να ξανακάνω χρήση. Πολλές φορές κάνεις πράγματα που ίσως να μη θέλεις να τα κάνεις. Για παράδειγμα, να κλέψεις από τη μάνα σου."
Είναι πολύ δύσκολο να καταπολεμήσεις τη διάδοση του πάκο γιατί τα "κιόσκια", όπως λέγονται, τα έχουν φτωχοί που πουλούν σε φτωχά παιδιά. Η αστυνομία μοιάζει ανίκανη να αντιμετωπίσει το φαινόμενο και κατηγορείται από πολλούς κατοίκους ότι είναι διεφθαρμένη και ότι συμμετέχει η ίδια στο θανατηφόρο αυτό εμπόριο. Έτσι οι ίδιες οι μάνες των παιδιών που αφανίζονται από το πάκο αναγκάστηκαν να πάρουν την τύχη στα χέρια τους. Δημιούργησαν οργανώσεις πολιτών. "Madres contra el Paco"(Μητέρες ενάντια στο πάκο) για να καταπολεμήσουν τη μάστιγα στις φτωχογειτονιές τους. Περιπολούν τα βράδια για να αποτρέψουν το εμπόριο του πάκο, με κίνδυνο της ζωής τους από τους ναρκοέμπορους, μαζεύουν τους χρήστες, τους περιποιούνται και τους προωθούν στα λιγοστά κέντρα αποτοξίνωσης που υπάρχουν. "Μαχόμαστε πολύ δυνατά κατά της χρήσης του πάκο, γιατί ξέρουμε ότι είναι θανατηφόρο! Καταλάβαμε ότι αυτό είναι ένα άλλο είδος ναρκωτικού, που εξαθλιώνει τα παιδιά μας. Γι' αυτό αρχίσαμε να κάνουμε επιθέσεις σ' αυτούς που το πουλούσαν. Συγκεντρωθήκαμε με τους γείτονες και τις μάνες, μέχρι και με τα ίδια τα παιδιά, ενωθήκαμε κι άρχισε ο κόσμος να τους καταγγείλει. "Η Ciudad Oculta, η Μυστική Πόλη, είναι μια από τις πιο επικίνδυνες φτωχογειτονιές του Μπουένος Άιρες. Κυριαρχεί ο σκοτεινός κόσμος του πάκο, αφανίζοντας καθημερινά χιλιάδες νέους και μικρά παιδιά οδηγώντας τα ακόμη περισσότερο στο κοινωνικό περιθώριο και την καταστροφή.
ΕΛΛΑΔΑ- Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
Στα μέσα του 2010, και μετά τις αποκαλύψεις ότι το δημοσιονομικό έλλειμα της Ελλάδας ήταν για το 2009 σε επίπεδα πολύ πάνω από αυτά που θα καθιστούσαν το δημόσιο χρέος βιώσιμο, η ελληνική κυβέρνηση αδυνατούσε να δανειστεί με λογικά επιτόκια από τις αγορές για τη χρηματοδότηση του τρέχοντος δημοσιονομικού ελλείματος και την αναχρηματοδότηση του χρέους. Αποτέλεσμα ήταν ο κίνδυνος χρεωκοπίας και στάσης πληρωμών του Ελληνικού Δημοσίου. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να ανακτήσει την αξιοπιστία της χώρας στις διεθνείς αγορές και να πετύχει μείωση των επιτοκίων οδήγησε σε λήψη μέτρων μείωσης των δαπανών, τα οποία δεν κατάφεραν να ανατρέψουν το αρνητικό κλίμα. Κατόπιν αυτών η Ελλάδα κατέφυγε στη βοήθεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που συγκρότησαν από κοινού μηχανισμό βοηθείας για την Ελλάδα. Η ανακοίνωση της προσφυγής στον μηχανισμό στήριξης έγινε στις 23 Απριλίου του 2010. Η χρηματοδότηση από τον μηχανισμό στήριξης έγινε υπό τους όρους ότι η Ελλάδα θα λάβει μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής και υπό τους όρους ότι θα λάβει μέτρα οικονομικής εξυγίανσης. Με τη χρηματοδότηση από το μηχανισμό αποφεύχθηκε ο άμεσος κίνδυνος χρεωκοπίας της Ελλάδας, που θα είχε πιθανές ανεξέλεγκτες συνέπειες για όλη τη ζώνη του ευρώ. Η Ελληνική Οικονομία συνέχισε να βρίσκεται σε κατάσταση δημοσιονομικής ανισορροπίας και το επόμενο διάστημα με αποτέλεσμα ένα χρόνο μετά, η κυβέρνηση να καταφύγει στην ψήφιση του προγράμματος, που περιλάμβανε νέα μέτρα λιτότητας και περικοπές. Επίσης, τέθηκε θέμα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας και αναδιάρθρωσης ή "κουρέματος" του χρέους με σκοπό τη μακροπρόθεσμη μείωση του χρέους σε βιώσιμα επίπεδα.
Η οικονομική κατάσταση που βρέθηκαν αυτές οι δύο χώρες παρουσιάζει κάποιες αξιοσημείωτες ομοιότητες όπως και διαφορές. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις δεν ολοκληρώθηκαν, ενώ η ανταγωνιστικότητα χειροτέρευε(διαφθορά, κρατικοδίαιτος καπιταλισμός ολιγοπωλίων). Παράλληλα, η δημοσιονομική πολιτική συνέχισε ανεπαρκής και το δημόσιο χρέος αυξάνονταν σταθερά.
Ένα μεγάλο μέρος του δημόσιου χρέους της Αργεντινής ήταν σε ξένο νόμισμα (90% περίπου στα τέλη της δεκαετίας του '90 ήταν σε δολάριο) και η εξυπηρέτησή του γινόταν όλο ένα και πιο δύσκολη ενώ η Ελλάδα έχει χρέος σε ευρώ, που από το 2002 θεωρείται "ημεδαπό" ως ενιαίο στην Ε.Ε και μη προσδεδεμένο σε άλλες ισοτιμίες. Δεν υπήρχε στην Αργεντινή ένας "μηχανισμός στήριξης" πέραν του ΔΝΤ και φυσικά δεν υπήρχε, η έννοια της αλληλεγγύης εντός Νομισματικής Ένωσης, όπως συμβαίνει με εμάς και την Ε.Ε. Στην Αργεντινή, κατ' εξοχήν εισαγωγική χώρα με εκτεταμένη δολαριοποίηση της οικονομίας, οι όροι εμπορίου και αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, συνεχώς χειροτέρευαν, παρά την σταθερή αλλά άνευ ειδικού βάρους για τον λαό, πρόσδεση με το δολάριο Η.Π.Α (ενώ εμείς έχουμε νόμισμα ενιαίας αγοράς, μη εξαρτημένο από το δολάριο και άλλα νομίσματα, ουσιαστικά δεν έχουμε θέμα επάρκειας συναλλαγματικών αποθεμάτων). Ο αποπληθωρισμός στην Αργεντινή, ήταν το φυσικό αποτέλεσμα της έλλειψης αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, κάτι που έβαλε πολύ γρήγορα τη χώρα σε σπιράλ ύφεσης( στην Ελλάδα αυτό για να συμβεί πρέπει να περιοριστεί η κατανάλωση σε επίπεδα -50% δεδομένου του διαφορετικού βιοτικού επιπέδου που κυριαρχεί εδώ, σε σχέση με τα χαμηλού εισοδήματος και πολυπληθή φτωχά στρώματα που υπήρχαν στην Αργεντινή τη δεκαετία του '90).
Το τραπεζικό σύστημα στην Αργεντινή παρότι εκσυγχρονίστηκε στην δεκαετία του '90, παρέμεινε σε πολύ χαμηλά επίπεδα κερδοφορίας, με την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών να μειώνεται διαρκώς, και το πιστωτικό σύστημα τροφοδοτούσε τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, με ενέχυρο εισοδήματα στο συνεχώς υποτιμούμενο peso( τα δάνεια έτρεχαν σε δολάρια). Πάνω από το 20% του ενεργητικού των τραπεζών, αφορούσε αγορά εγχώριου χρέους, δηλαδή κρατικά ομόλογα, και μάλιστα σχεδόν το 40% των ιδρυμάτων ήταν υπό κρατικό έλεγχο, με υποθέσεις διαφθοράς έντονες (τίποτα από αυτές τις περιπτώσεις δεν ισχύει σήμερα για την Ελλάδα, σε τέτοιο παρόμοιο επίπεδο).
Από το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στα τέλη του 2009, οι συγκρίσεις ανάμεσα στη δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα και στην οικονομική κρίση της Αργεντινής πριν 10 ακριβώς χρόνια, έχουν πολλαπλασιαστεί, με έμφαση περισσότερο στις εκπληκτικές ομοιότητες, παρά στις διαφορές.
Από τις αρχές του 2010, μεγάλη μερίδα ανεξαρτήτων παρατηρητών τόνιζαν ότι η Ελλάδα βρισκόταν αντιμέτωπη με πρόβλημα οικονομικής φερεγγυότητας παρά με πρόβλημα οικονομικής ρευστότητας όπως και στην περίπτωση της Αργεντινής πριν μια δεκαετία.
Το 1991, η Αργεντινή επένδυσε στο αποτέλεσμα ενός ριζοσπαστικού πειράματος. Στην προσχώρηση σε μερική νομισματική ένωση με τις ΗΠΑ, ένα στάδιο πριν την πλήρη αντικατάσταση του εθνικού νομίσματος και της αργεντίνικης νομισματικής πολιτικής, από το δολάριο των ΗΠΑ και την πολιτική της Αμερικάνικης Ομοσπονδιακής Τράπεζας.
Αρχικά, η νέα ρύθμιση λειτούργησε θετικά. Ο ρυθμός ανάπτυξης κινήθηκε ανοδικά κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών, με αποτέλεσμα την άμεση εισροή ξένων κεφαλαίων μέσω επενδύσεων κυρίως στον τραπεζικό τομέα.
Δέκα χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 2001, η ελληνική οικονομία βίωσε μια παρόμοια εμπειρία, προσχωρώντας στην Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση, εγκατέλειψε τη νομισματική κυριαρχία και το νόμισμα της δραχμής, με σκοπό, μεταξύ άλλων, να ξεπεράσει χρόνια δημοσιονομικά προβλήματα και την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Για μια περίοδο εννέα περίπου χρόνων, κατά τα φαινόμενα είχε επέλθει δημοσιονομική ισορροπία, ο πληθωρισμός είχε τεθεί υπό έλεγχο και η ανάπτυξη παρουσίαζε σημαντική άνοδο τροφοδοτούμενη από συνεχείς εισροές φθηνών κεφαλαίων λόγω της ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής ενοποίησης.
Για την Αργεντινή οι πρώτες αρνητικές τάσεις εμφανίσθηκαν και εξελίχθηκαν καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του '90. Μια σειρά από εξωτερικά πολιτοοικονομικά σοκ, όπως η μεξικάνικη κρίση το 1994, η υψηλή ανατίμηση του δολαρίου το 1995, η κρίση στην Ανατολική Ασία το 1997, η ρωσική χρεοκοπία το 1998 και η νομισματική κρίση στη Βραζιλία το 1999, ώθησαν το εθνικό νόμισμα σε καθεστώς σφοδρής υπερτίμησης, σε συνάρτηση με το καθεστώς ισοτιμίας με το δολάριο, με αποτέλεσμα την εμφάνιση και σταθερή επιδείνωση των εξωτερικών ελλειμάτων και την κλιμακούμενη επιβράδυνση της ανάπτυξης. Παράλληλα, οι δημοσιονομικές ανισορροπίες, εντεινόμενες από κρούσματα διαφθοράς, αλλά και οι υπέρμετρες δημόσιες δαπάνες, επιδείνωσαν σε τέτοιο βαθμό την κατάσταση, ώστε λίγο πριν το 2000 οι επενδυτές άρχισαν να ανησυχούν για το οικονομικό μέλλον της χώρας, σε άμεση συνάρτηση με τη φερεγγυότητά της, γεγονός που είχε ως συνέπεια την πτώση της αξίας των κρατικών ομολόγων.
Όπως και στην Αργεντινή, τα ελληνικά προβλήματα άρχισαν να αναδύονται υπό την πίεση εξωτερικών παραγόντων. Μετά τη διεθνή οικονομική κρίση του 2008, η αντίληψη του οικονομικού ρίσκου στις διεθνείς χρηματαγορές άλλαξε δραματικά, η εισροή κεφαλαίων προς την Ελλάδα μειώθηκε σημαντικά και μαζί της ο ρυθμός ανάπτυξης. Σε συνδυασμό με τις κατηγορίες για παραποιημένα στατιστικά στοιχεία και το τεράστιο δημόσιο και εξωτερικό χρέος της χώρας που είχε συσσωρευτεί, τα νέα δεδομένα απομάκρυναν σε σύντομο χρονικό διάστημα τους διεθνείς επενδυτές, με αποτέλεσμα το σπρεντ των ομολόγων που εκδίδονται από την ελληνική κυβέρνηση να αυξηθεί δραματικά σε διάστημα σχεδόν ενός έτους.
Αντιμετωπίζοντας την κρίση: Η δημοσιονομική λιτότητα
Παρά τους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, το δημόσιο χρέος της Αργεντινής σχεδόν διπλασιάστηκε κυρίως λόγω της αύξησης των αναγκών χρηματοδότησης για δαπάνες εκτός προϋπολογισμού. Ξεκινώντας από το 1999, ως επί το πλείστο, υπό από την πίεση του ΔΝΤ και τις προϋποθέσεις που συνδέονταν με τα τρία συνεχόμενα προγράμματα οικονομικής στήριξης, η κυβέρνηση ενέκρινε μια ακολουθία νόμων, με στόχο τον έλεγχο του δημοσίου ελλείματος και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην αγορά.
Η ελληνική εμπειρία για έλεγχο των τρεχουσών δαπανών δεν είναι πολύ διαφορετική. Από την περίοδο της έναρξης των έντονων δημοσιονομικών προβλημάτων, η ελληνική κυβέρνηση πρότεινε και επικύρωσε τρία διαφορετικά σχέδια εξυγίανσης της οικονομίας. Στις αρχές Μαΐου του 2010, μετά την έγκριση του επίσημου πακέτου οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα από το ΔΝΤ, το σχέδιο δημοσιονομικής εξυγίανσης παρέτεινε το στόχο της μείωσης του ελλείματος κάτω από το 3% έως το 2014. Ωστόσο, κατά την περίοδο της τρίτης επανεξέτασης τον Ιούνιου του 2011, οι ενδιάμεσοι στόχοι του σχεδίου αξιολογήθηκαν ότι παρέμειναν εκτός πορείας και το ΔΝΤ έθεσε το σχεδιασμό ενός πρόσθετου προγράμματος εκτάκτου ανάγκης ως προυπόθεση για την έγκριση χορήγησης της νέας δόσης. Ως αποτέλεσμα, η ελληνική κυβέρνηση αναγκάσθηκε να παρουσιάσει ένα νέο σχέδιο λιτότητας για την περίοδο 2012-2015 με σκοπό την εξασφάλιση 28.6 εκατομμυρίων ευρώ εντός της χρονικής περιόδου 2012-2015.
Μια αξιοσημείωτη διαφορά μεταξύ της Αργεντινής και της Ελλάδας εντοπίζεται στο γεγονός ότι η πρώτη δεν είχε τη δυνατότητα να καταφύγει σε ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων οργανισμών με σκοπό τη μείωση του χρέους, δεδομένου ότι σχεδόν το σύνολο των κρατικών περιουσιακών στοιχείων είχε ήδη πωληθεί κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990. Το κύμα των αναλήψεωνΣτην Αργεντινή το 2001 η κατάσταση είχε επιδεινωθεί σε ανεπανόρθωτο βαθμό και η προοπτική της χρεοκοπίας έμοιαζε αναπόφευκτη, σε σημείο που δεκάδες χιλιάδες πολίτες έσπευσαν στις τράπεζες προκειμένου να προβούν σε αναλήψεις των καταθέσεων τους.
Ανάλογα φαινόμενα μαζικών αναλήψεων από προσωπικές καταθέσεις καταγράφηκαν και στην Ελλάδα υπό το φόβο επανάληψης του αργεντίνικου περιοριστικού μέτρου και το φόβο πιθανής επιστροφής στη δραχμή. Μέσα σε μόλις 2 χρόνια από τον Οκτώβριο του 2009 το απόθεμα των καταθέσεων στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι μειώθηκε κατά περίπου 50 δισ. ευρώ, ενώ για παράδειγμα τον Σεπτέμβριο του 2011 υπολογίζονται ότι έγιναν αναλήψεις περίπου 5.5 δισ. ευρώ και τον Οκτώβριο αποσύρθηκαν καταθέσεις ύψους 6.8 δισ. ευρώ.
Στέλλα Τσακαλίδου
Ελευθερία Σιδηροπούλου
Αγγέλα Σκάλα
Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου
